Een collega stelde de vraag of samenwerken natuurlijk gedrag is. Mijn antwoord was: ja, natuurlijk!
Mensen ZIJN immers van nature, net als alle diersoorten, wel, uh, natuurlijk. Dezelfde instincten die we miljoenen jaren geleden hadden, zetten ons vandaag de dag nog steeds in beweging.
Het beste langetermijnresultaat
Kuddegedrag is een van die instincten. Als je ‘natuurlijk gedrag’ definieert als ‘gedrag dat het beste langetermijnresultaat oplevert als het gaat om overleven’ is samenwerking zeker natuurlijk gedrag.
Het is echter ook gedrag dat we van nature moeilijk vinden. Het speelt zich immers af op het spanningsveld van persoonlijke belangen versus die van een collectief.
Concurrentie in de natuur is altijd tijdelijk
Uit observaties van verschillende diersoorten blijkt dat samenwerking vaker gebeurt dan echte concurrentie. Echte concurrentie (waarbij twee rivaliserende individuen of groepen strijden om een kudde of territorium) is bovendien altijd van tijdelijke aard. Bijvoorbeeld, alleen tijdens het voortplantingsseizoen, of alleen zo lang er schaarste is.
Samenwerking wint altijd
Twee hengsten die om een merriekudde vechten staan, wanneer er een (ook altijd tijdelijke) winnaar is, even later weer samen te grazen. Simpelweg omdat ze zichzelf teveel uitputten als ze in hun vechtenergie blijven, en omdat twee paar ogen meer zien dan één waar het gaat om bescherming tegen roofdieren.
Zowel in de dieren- als mensenwereld gaan normaliter rivaliserende individuen of groepen elkaar helpen zodra een zwaar wegend gemeenschappelijk belang zich aandient. Het is aan de leiders om de voorwaarden te scheppen waaronder dat kan.
Dictatoriale leiders zijn niet succesvol
Het meest succesvolle natuurlijke leiderschap lost niet alles alleen op en neemt ook niet alleen alle credit. Het schept de voorwaarden waarin verschillende individuen met verschillende expertises goed samenwerken en daarbij in hun kracht staan.
Er zijn ook in de natuur wel kuddes of groepen waarin dictatoriale leiders voorkomen. Die zijn uiteindelijk aantoonbaar minder succesvol dan evenwichtige groepen.
Groepen met een natuurlijke balans in het leiderschap wijzen dictatoriale individuen hun plek op zo’n manier dat zij beloond worden als ze zich aanpassen. Onderzoek naar emotionele intelligentie in mensenteams laat zien dat dit precies zo opgaat voor de mensenwereld.
Conclusie: we WILLEN dat natuurlijke evenwicht tussen persoonlijke en groepsbelangen graag bereiken in onze teams want het levert beter resultaat op. Wanneer zulk evenwicht er in je team niet is, moet je dus maatregelen nemen om het erin te brengen.
Is er natuurlijk evenwicht in jouw team?
Beantwoord de volgende vragen:
1) Stellen jullie effectieve grenzen naar elkaar en respecteren jullie elkaars grenzen?
2) Is er balans tussen actiegerichtheid en reflectie/evaluatie in je team?
3) Besteden jullie naast aandacht voor resultaat (het ‘wat’) evenredige aandacht aan de manier waarop jullie samenwerken (het ‘hoe’)?
4) Is één teamlid waarvan de meeste/alle beslissingen afhangen?
Als je op de eerste drie vragen meerdere keren ‘nee’ antwoordt en op vraag 4 ‘ja’, dan is er GEEN natuurlijk evenwicht in je team! Dan is het een prioriteit om de knelpunten aan te pakken zodat je dit kunt bereiken. In volgende blogs meer over hoe je dat kunt doen.
En natuurlijk of niet, helemaal vanzelf gaat goede samenwerking nooit! Het vergt goed natuurlijk leiderschap in je team om het te bereiken en te behouden…
Wil jij jouw positieve impact in je teamwerk vergroten? Klik hier!